7 Ekim 2023’te başlayan savaşın ardından birçok kez Orta Doğu’ya giden ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, bölge ülkelerini tekrar ziyaret edecek. Axios internet sitesine göre Blinken, Katar, Mısır ve İsrail’e gidecek.
Blinken, Orta Doğu’ya gitmeden önce telefonla Türkiye’deki mevkidaşı Mevlüt Çavuşoğlu ile görüştü. Dışişleri Bakanlığı, görüşmede ateşkes müzakereleri ve Orta Doğu’daki gerilimin ele alındığını belirtti. Türkiye, Gazze Şeridi’nde kalıcı ateşkes için Washington’ın İsrail üzerinde baskı kurmasını talep ediyor.
ABD Dışişleri Bakanlığı’nın açıklamasına göre Blinken ve Çavuşoğlu görüşmesinde Perşembe günü öne çıktı. ABD, Hamas’ın Perşembe günü gerçekleşecek ateşkes müzakerelerine katılmasını istiyor.
Aylar süren sonuçsuz ateşkes görüşmelerinde Perşembe günü Katar’ın başkentinde kritik bir randevu var. Arabuluculardan biri olan Washington, Hamas’ın randevuya katılmayacağını duyurması üzerine Türkiye’den yardım istedi.
ABD’den Türkiye ve Müttefiklerine İran Çağrısı
ABD, 15 Ağustos’takiDoha randevusuyla ateşkes müzakerelerinde bir sonuca ulaşmayı hedefliyor ve Hamas’ın masaya dönmesini umuyor.
ABD’nin Ankara Büyükelçisi Jeff Flake bu sabah yaptığı açıklamada, İran ile ilişkileri olan Türkiye gibi müttefiklerinden Tahran’ı Orta Doğu’daki gerilimi azaltmaya ikna etmelerini istediklerini söyledi.
Flake, “İran’la ilişkisi olan tüm müttefiklerimizden gerilimi azaltmaları için İran’a baskı yapmalarını istiyoruz” diyerek Türk muhataplarının gerilimin tırmanması için ellerinden geleni yaptıklarını ve gerilimin tırmanmayacağı konusunda kendilerinden daha emin göründüklerini ifade etti.
Ürdün’ün İsrail’e Tepkisi
Ürdün Dışişleri Bakanı Eymen es-Safedi, İsrail Dışişleri Bakanı Yisrael Katz’ın Ürdün’ü hedef alan sözlerine, “İsrail’in Gazze Şeridi’ne yönelik saldırıları ve uluslararası hukuka yönelik ihlalleri bölgenin güvenliği ve istikrarı için en büyük tehdittir” şeklinde cevap verdi.
Safedi, Katz’ın “Ürdün’den silah kaçırıldığı gerekçesiyle İsrail’in Ürdün sınırına duvar inşaatının hızlandırılması” çağrısına yanıt verdi.
Safedi, “Ne uydurma iddialar ne de Ürdün’ün de hedef alındığı aşırılık yanlısı İsrailli yetkililerin paylaştığı yalanlar; İsrail’in Gazze’ye yönelik saldırılarının, uluslararası hukuka ve Filistin halkının haklarına yönelik ihlallerinin, bölgenin güvenliği ve istikrarı için en büyük tehdit olduğu gerçeğini gizleyebilir.”
Safedi, İsrail’in Gazze Şeridi’ne yönelik “vahşi saldırılarına” dikkati çekerek, “Bu, İsrail tarihindeki en aşırılık yanlısı hükümetin politikalarının ve yasa dışı uygulamalarının, bölgenin güvenliği ve istikrarına karşı oluşturduğu tehdidin ciddiyetini yansıtıyor.” dedi.
Safedi, “gerçeklerin apaçık ve belgeli olduğunu, medyadaki kara propaganda ile yalanların bunları örtemeyeceğini” vurguladı.
Katz, Ürdün sınırından işgal altındaki Batı Şeria’da İran destekli gruplar oluşturmak için para ve silah kaçakçılığı yapıldığını iddia ederek İsrail’in Ürdün sınırına yönelik duvar inşaatının hızlandırılmasını istemişti.
KAN haberine göre Katz, Cenin Mülteci Kampı’nın boşaltılması ve Gazze Şeridi’nde olduğu gibi davranılması gerektiğini savundu.
İsrail’in Gazze Şeridi’ne saldırdığı 7 Ekim’den bu yana işgal altındaki Batı Şeria ve Doğu Kudüs’te Filistinlilere yönelik baskılar arttı.
Batı Şeria ve Doğu Kudüs’te 620 Filistinli öldü, 5 binden fazlası yaralandı.
ABD’nin Savaş Karşısında Durumu
Beyaz Saray Ulusal Güvenlik İletişim Danışmanı John Kirby, Orta Doğu gündemini değerlendirdi.
Kirby, İsrail-İran gerginliğinin daha da tırmanmasını istemediklerini ve bölgede gerilimin azalmasından yana olduklarını ifade etti.
İran’a karşı Tel Aviv’e her türlü desteği vereceklerini vurgulayan Kirby, potansiyel bir İran saldırısına karşı ABD’nin bu hafta olabileceği yönündeki aynı endişeleri paylaştığını söyledi.
Kirby, saldırının zamanlaması konusunda tahmin yapmanın zor olduğunu ve ciddi saldırıların olabileceğini belirtti.
ABD, Mısır ve Katar liderlerinin geçen hafta Gazze’de ateşkes konusundaki ortak çağrılarına atıfta bulunan Kirby, bu adımın bölgede tansiyonu düşüreceğini ve bunun İran-İsrail gerilimini de azaltacağını ifade etti.
Hamas’ın eski lideri Heniyye, 31 Temmuz’da Tahran’da suikasta uğramıştı. İran ve Hamas, saldırının arkasında İsrail’in olduğunu belirtmiş, Tahran misilleme yapacağı konusunda uyarıda bulunmuştu.