Yıllardır süren “hayvansal protein mi, bitkisel protein mi?” tartışması, hep kas gelişimi üzerine odaklanmıştı. Ancak Sidney Üniversitesi’nin kapsamlı bir çalışması, bu tartışmanın yönünü tamamen değiştirdi. Yeni soru artık; hangi proteinin daha kaslı olmanızı değil, daha uzun ve sağlıklı yaşamanızı sağladığı.
Eskiden, tam amino asit profilleri nedeniyle kas gelişimi için hayvansal proteinler tercih ediliyordu. Nature Communications’da yayınlanan yeni araştırma ise bu düşünceyi altüst etti. Araştırmacılar, 1961-2018 yılları arasını kapsayan verileri inceleyerek, tüketilen protein türü ile yaşam süresi arasındaki ilişkiyi araştırdı. Sonuçlar; baklagiller, tofu, kuruyemiş ve bezelye gibi bitkisel proteinlerin ağırlıklı olduğu toplumlarda yaşam süresinin daha uzun olduğunu gösterdi.
Çalışmanın yazarlarından Caitlin Andrews, hayvansal proteinlerin bebek ölümlerini azaltmada etkili olduğunu, ancak yetişkinler için bitkisel proteinlerin daha uzun yaşamla bağlantılı olduğunu belirtti.
Hayvansal proteinler tamamen zararlı mı? Hayır. Özellikle çocukluk ve büyüme dönemlerinde, hayvansal proteinler gelişim için gerekli besinleri sağlar. Ancak yetişkinlikte, özellikle işlenmiş et tüketimi kalp-damar hastalıkları, tip 2 diyabet ve bazı kanser türleriyle ilişkilendiriliyor. Bitki temelli beslenme ise daha düşük hastalık riski ve daha düşük ölüm oranlarıyla bağlantılı. “Mavi Bölgeler”deki uzun ömürlü insanların yaşam tarzları bunun en güzel örneği.
Önemli olan miktar mı, yoksa proteinin kaynağı mı? Uzmanlar, konunun tek bir cevaba indirgenemeyeceğini söylüyor. Önemli olan, kaynağı ne olursa olsun, vücudun günlük protein ihtiyacını dengeli bir şekilde karşılamak.
Araştırmacılardan Alistair Senior, protein türünün hem kişisel sağlığı hem de gezegenin sağlığını etkilediğini, bu nedenle bitki bazlı kaynakları tercih etmenin uzun ömürlülüğü desteklediğini ve çevresel etkiyi azalttığını belirtti.
Kısacası, cevap yaşam evresine bağlı. Büyüme çağındaki bireyler için hayvansal protein önemliyken, yetişkinler için bitkisel protein kaynaklarını tercih etmek, hem daha uzun ve sağlıklı bir yaşam hem de daha iyi bir görünüm için büyük bir fark yaratabilir. Bu da, mütevazı nohudu sadece bir salata malzemesi olmaktan çıkarıp, sağlıklı ve uzun bir yaşamın önemli bir parçası haline getiriyor.