Chacma Babunları: Askeri Disiplin Değil, Arkadaşlık

Hayvanlar âleminde grup hareketleri genellikle askeri bir düzenle özdeşleştirilir: Önde lider, ortada en savunmasızlar, arkada da koruyucular… Ancak Güney Afrika’daki chacma babunları (Papio ursinus) bu klişeyi altüst ediyor.

Yeni bir araştırma, bu primatların sıra halinde yürüme sebebinin hayatta kalma stratejilerinden çok, sosyal bağlarına dayandığını ortaya koydu.

Behavioral Ecology dergisinde yayımlanan çalışmada, araştırmacılar Güney Afrika’daki Da Gama Milli Parkı’nda yaşayan bir babun grubunu 36 gün boyunca gözlemledi. 78 farklı “ilerleme” hareketini inceleyen bilim insanları, babunların tek sıra halinde yürümelerinin altında yatan nedeni araştırıyordu.

Akla ilk gelen nedenler arasında savunma, lideri takip etme veya kaynaklara öncelikli erişim vardı. Ancak bulgular şaşırtıcıydı: Babunlar bu düzeni sadece arkadaşlarının yanında yürümek için tercih ediyordu.

Swansea Üniversitesi’nden Dr. Andrew King, bulguları şöyle özetliyor: “Gözlemlenen düzenli yürüyüş düzeni, tehlikelerden kaçınmak veya yiyeceğe ulaşmak gibi klasik açıklamaları karşılamıyor. Babunlar sadece sosyal bağları doğrultusunda, yani arkadaşlarının yanında hareket ediyor.”

Araştırmaya göre, babunlar yürüyüş sırasında liderlerin veya zayıf üyelerin etrafında koruyucu bir hat oluşturmak yerine, yakın sosyal ilişkilerini önceleyen bir dizilim sergiliyor. Tıpkı insanların sevdikleriyle yürürken kendiliğinden oluşturduğu düzen gibi…

Araştırmada yürüyüş dizilimiyle ilgili şu dikkat çekici eğilimler belirlendi:

Sosyal olarak en bağlantılı ve baskın bireyler genellikle grubun ortasında yer alıyor.

Daha düşük rütbeli ve gruba daha az akrabalık bağı olan bireyler, grubun önünde veya sonunda bulunuyor.

Bu ilerlemeler çoğunlukla öğleden sonra veya akşam saatlerinde, muhtemelen dinlenme alanlarına dönüş yolculukları sırasında gerçekleşiyor.

Yürüyüş arkadaşlarının zaman içinde istikrar göstermesi, babunların bilinçli sosyal tercihler yaptığını gösteriyor.

Bu çalışma, hayvan davranışlarına dair alışılmış kalıpları sorgulamaktadır. Genellikle hiyerarşi, rekabet veya hayatta kalma içgüdüleri üzerinden değerlendirilen primatların, aslında çok güçlü sosyal bağlar kurduğu görülüyor.

Babunlar sadece bir noktadan diğerine ulaşmak için değil; arkadaşlık, aidiyet ve yakınlık hisleriyle yan yana yürüyor. Bu da, duygusal yaşamlarının sandığımızdan çok daha zengin ve insana benzeyebileceğini gösteriyor.