Dünya tarihinde gizli bir matematiksel desen ortaya çıktı

Araştırmanın odak noktası, yaklaşık 540 milyon yıl öncesine dayanan ve hâlen içinde bulunduğumuz Fanerozoik Zaman oldu. Bu jeolojik çağ, Paleozoik, Mezozoik ve Senozoyik devirlerini kapsıyor. Bilim insanları, bu dönem boyunca yaşanan büyük olayların –örneğin dinozorları yok eden asteroit çarpması gibi– yeni zaman bloklarının başlangıcına nasıl zemin hazırladığını inceledi.

DEĞİŞİM GÖRÜNDÜĞÜ KADAR RASTGELE DEĞİL

Araştırma ekibi, Uluslararası Stratigrafi Komisyonu tarafından belirlenen zaman dilimlerini temel alarak; konodontlar, amonoidler, graptolitler ve kireçli nanoplanktonlar gibi denizel canlıların fosil kayıtlarını analiz etti. Elde ettikleri sonuçlar, bu sınırların gelişigüzel olmadığını, uzun dönemli sakinliklerin ardından kümelenmiş şekilde gelen büyük dönüşümlerle kesildiğini ortaya koydu.

Spiridonov, “Bu olaylar düzensiz gibi görünse de, aslında zaman içinde hiyerarşik kümeler halinde organize oluyorlar” diyor. Ekip, bu örüntüyü “bileşik multifraktal-Poisson süreci” olarak tanımladıkları yeni bir matematiksel modelle ifade etti.

GEZEGENSEL DAVRANIŞLARI ANLAMAK İÇİN EN AZ 500 MİLYON YIL GEREK

Araştırmaya göre, Dünya’nın değişkenlik kapasitesini tam anlamıyla kavrayabilmek için en az 500 milyon yıllık jeolojik kayıtları incelemek gerekiyor. Spiridonov’a göre, daha kısa zaman dilimlerine odaklanmak, gezegenin ani değişim potansiyelini yeterince yansıtamıyor.

Bu da aslında insanlık tarihinin, Dünya’nın genel değişim eğrisi içinde son derece sakin bir döneme denk geldiğini gösteriyor. Spiridonov, “Eğer gelecekte bizi nelerin beklediğini anlamak istiyorsak, geçmişin tüm ölçeğine bakmalıyız” diyor.

GELECEĞE IŞIK TUTABİLİR

Yeni modelin, Dünya’nın bugüne kadar geçirdiği evreleri daha anlamlı şekilde sınıflandırmakla kalmayıp, gelecekteki olası dönüşümlere dair de ipuçları verebileceği düşünülüyor. Araştırmacılar, bu örüntülerin sadece geçmişi açıklamakla kalmayıp, gelecekteki ani gezegensel değişimlere dair tahminleri de güçlendirebileceğini belirtiyor.

Çalışma, jeolojik zamanın sadece rastgele krizlerle şekillenmediğini, bunun yerine karmaşık ama düzenli bir yapının hâkim olduğunu ortaya koyarak, bilim insanlarına yeni bir bakış açısı sunuyor. Sonuçlar Earth and Planetary Science Letters dergisinde yayımlandı.