Alpha-gal sendromu, adını "galaktoz-alfa-1,3-galaktoz" şeker molekülünden alıyor. Bu molekül inek, domuz, geyik ve tavşan gibi memelilerde bulunur, ancak insan vücudunda yok. Enfekte bir kenenin ısırmasıyla kana karışınca, bağışıklık sistemi onu tehdit olarak algılıyor ve antikor üretimi başlıyor. Sonrasında, et veya süt gibi alpha-gal içeren yiyecekler alerjik reaksiyona yol açıyor.
Geç Tepki Veren Bir Alerji
Belirtiler genellikle ısırıktan 1-3 ay sonra, hayvansal ürün tüketimine bağlı alerjik reaksiyonlar ise 2-6 saat sonra ortaya çıkıyor. Şiddetli kaşıntı, cilt döküntüsü, karın ağrısı, bulantı, yüzde şişme ve hatta anafilaktik şok görülebiliyor. Tanı zor ve birçok hekim bu sendromu tanımıyor.
Altı Kıtaya Yayıldı
Notre Dame Üniversitesi'nden Parazitoloji Uzmanı Prof. Lee Rafuse Haines, sendromun başlangıçta ABD'nin güneydoğusuyla sınırlı olduğunu, ancak artık altı kıtada tespit edildiğini belirtiyor.
Hangi Keneler Taşıyor?
En bilinen taşıyıcı, ABD güneydoğusundaki "yalnız yıldız kenesi". Ancak araştırmalar, Avrupa'daki bazı kene türlerinin de benzer risk taşıdığını gösteriyor. Şehir parkları ve kırsal alanlardaki geyik keneleri de hastalığın yayılmasında rol oynuyor.
Yayılma Nedenleri Artıyor
Alpha-gal sendromunun yayılmasında kene popülasyonundaki artış, iklim değişikliği, doğada vakit geçirme aktivitelerinin artması ve vahşi yaşamla temasın sıklaşması etkili. Yükselen sıcaklıklar kenelerin yaşam alanlarını genişletiyor.
Kesin Tedavisi Yok
Şu anda kesin bir tedavi yok. Hayvansal gıdalardan, süt ürünlerinden ve jelatin gibi katkı maddelerinden uzak durmak gerekiyor. Kene ısırıklarından korunmak çok önemli.
Alerji Yıllar İçinde Zayıflayabiliyor
Bazı vakalarda, riskli ürünlerden uzak durulması alerjik reaksiyonları azaltabiliyor. Ancak hastalığın seyri, etkilenme şekli ve tedavi seçenekleri hakkında daha fazla araştırma gerekiyor.
Kenelerden Korunma Yolları
Uzun kollu kıyafetler giymek, DEET içeren böcek kovucular kullanmak ve doğada vakit geçirdikten sonra vücut kontrolü yapmak önemli. Evcil hayvanların da düzenli olarak kontrol edilmesi gerekiyor.