Boeing’in uzay aracı Starliner, NASA’nın çok riskli olduğuna karar vermesinin ardından, Dünya’ya dönüşünü Uluslararası Uzay İstasyonu’na (ISS) giden astronotlar olmadan gerçekleştirdi.
Yıllar süren gecikmelerin ardından Starliner, yaklaşık bir hafta sürecek bir test görevi için Haziran ayında fırlatılmıştı. Bu, mürettebatı yörüngedeki laboratuvara götürüp getirmek üzere sertifikalandırılmadan önceki son denemeydi.
Beklenmedik itici arızaları ve helyum sızıntıları bu planları raydan çıkardı ve NASA nihayetinde mürettebattaki Butch Wilmore ve Suni Williams’ı, rakip SpaceX’in Crew Dragon aracı ile geri getirmenin daha güvenli olduğuna karar verdi.
Wilmore ve Williams, Dünya’ya geri dönüş için Şubat 2025’e kadar beklemek zorunda kalacak. Boeing kapsülü, ABD’nin New Mexico eyaletindeki White Sands Uzay Limanı’na iniş yaptı. İniş, paraşütler ve hava yastıklarıyla yavaşlatıldı.
NASA, uçuş sonrası düzenlenen basın toplantısında Boeing’e övgü yağdırdı. Ancak Boeing temsilcileri toplantıda yer almadı. NASA’nın Ticari Mürettebat Programı Direktörü Steve Stich, “Tam isabet bir iniş oldu” dedi.
Yine de Stich, yeni bir iticinin arızalanması ve yönlendirme sisteminin geçici olarak kaybedilmesi gibi yeni sorunların ortaya çıktığını kabul etti. Starliner’ın gelecek yıl Ağustos ayında yapılması planlanan bir sonraki uçuşunun mürettebatlı olup olmayacağını söylemek için henüz erken olduğunu vurguladı.
Mürettebat olmasa da Starliner için riskler yüksekti. Boeing’in ticari jetleriyle ilgili güvenlik endişeleri nedeniyle itibarı zaten zedelenmişti. Mürettebatlı uzay görevlerine yönelik uzun vadeli beklentileri de tehlikedeydi.
ISS’e yanaştıktan kısa bir süre sonra Starliner, çarpışma riskini önlemek için güçlü bir “koparma yanışı” gerçekleştirdi. Bu, mürettebat kontrolü ele almak için gemide kalsaydı gereksiz bir manevraydı.
Görev ekipleri, inişten yaklaşık 40 dakika önce kapsülü yeniden giriş yoluna yönlendiren kritik “deorbit yanışı” için gerekli iticilerin kapsamlı kontrollerini gerçekleştirdi.
Starliner’ın önceki iki mürettebatsız testte olduğu gibi inişi gerçekleştirmesi beklenen bir durumdu. Ancak Boeing’in programı planlanan takvimin gerisinde kalmaya devam ediyor.
Starliner programı, 2019’daki ilk mürettebatsız test uçuşundaki yazılım hatasından, 2022’deki ikinci testteki kabindeki yanıcı banta kadar çok sayıda aksaklıkla karşılaştı.
ISS’nin 2030’da hizmet dışı bırakılması planlandığından, Starliner’ın tam olarak faaliyete geçmesi ne kadar uzun sürerse, değerini kanıtlamak için o kadar az zamanı kalacağı anlamına geliyor.