Yapay Rahim: Aşırı Prematüre Bebekler İçin Yeni Bir Umut
Araştırmacılar, aşırı prematüre doğma riskiyle karşı karşıya olan bebeklerin hayatta kalma şansını artırmayı amaçlayan “yapay rahim” adlı bir çözüm geliştiriyor.
Bu teknoloji, fetüsleri döllenmeden doğuma kadar büyütmeyi değil, aşırı prematüre doğan ve ciddi sağlık sorunları ile karşı karşıya olan bebeklerin hayatta kalma şansını artırmayı hedefliyor.
Sağlıklı bir hamilelik yaklaşık 40 hafta sürer. Ancak bazen bebekler erken doğmak zorunda kalır ve bu durum ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir.
Aşırı prematüre doğan bebeklerin çoğu, yoğun bakımda tedavi gördükleri takdirde hayatta kalıyor. Ancak 22-23 haftalık doğan bebekler için hayatta kalma şansı düşük ve ulaştıkları hayat kalitesi de kabul edilebilir değil.
Bu bebekler genellikle kalp, akciğer, sindirim sistemi ve beyin gibi organlarının yeterince gelişmemiş olması nedeniyle ciddi sağlık sorunları yaşıyorlar.
Akciğerlerin tamamının denklemden çıkarılmasını amaçlayan “yapay rahim ve plasenta” teknolojisi, bebeğin ilk nefesini alacağı ana kadar güvenli bir ortamda büyümesini sağlayarak bu sorunların giderilmesine yardımcı olabilir.
Yapay Plasenta: Akciğerlerin Hasarını Azaltma
Aşırı prematüre doğan bebeklerin akciğerleri hala gelişiyor ve içlerinin sıvı dolu olması gerekiyor. Ancak solunum desteği için verilen yüksek basınçlı hava ve oksijen akciğerlere zarar verebiliyor.
Teknolojiler, akciğerleri tamamen denklemden çıkarmak için mevcut olan “Ecmo” tedavisinden ilham alıyor. Bu yöntemde kan, karbondioksiti uzaklaştıran ve oksijen ekleyen bir makineye pompalanır ve oksijenli kan daha sonra vücuda geri gönderilir.
Üç ana araştırma grubu, bu teknolojiyi uyarlamaya çalışıyor:
Yapılan deneyler, prematüre kuzuların bu cihazlarda normal şekilde geliştiklerini ve hayatta kaldıklarını gösteriyor. Ancak aşırı prematüre bebeklerin tedavisi daha zordur, çünkü genellikle annede veya fetüste sağlık sorunları vardır.
Etik Tartışmaları
Yapay rahim teknolojisinin kullanımıyla ilgili bazı etik tartışmalar da bulunuyor. Örneğin, yapay rahim cihazlarında göbek kordonuna sıvı borusu takılması gerektiğinden, bebeklerin hemen doğumdan sonra cihaza nakledilmesi gerekiyor. Bu durum, normal doğum yapabilecek annelerin sezaryen yaptırmak zorunda kalmasına neden olabilir.
Diğer bir endişe de, bebeğin geleneksel tedavide nasıl performans göstereceğini değerlendirme fırsatının olmaması. Uzmanlar, bebeğin durumunun doğumdan önce bilinmediğini ve normalde geleneksel tedavilerle başarılı olabilecek bebeklerin yeni bir teknolojiye tabi tutulabileceğini belirtiyor.
Potansiyel Faydalar
Buna rağmen, yapay rahim teknolojisinin 22-23 haftalık gebelik haftasındaki prematüre bebekler için faydalı olabileceği düşünülüyor. Bu bebeklerin çoğu için teknolojinin hayatta kalma şansını artırması bekleniyor.
Eğer teknolojiler başarılı olursa, beklenmedik şekilde erken doğuma giren ebeveynler için önemli bir kurtarıcı olacaktır.